De tweede poging. Vandaag zijn we weer de grote brug over gegaan naar de andere kant van de Suriname rivier om Fort Nieuw Amsterdam en de suikerfabriek Marienburg te bezoeken. Overblijfselen uit het verleden… Fort Nieuw Amsterdam is rond 1740 gebouwd en moest voorkomen dat men de rivier op zou varen om de plantages te plunderen. Door het verval van de plantages verloor het fort zijn functie als verdedigingsbolwerk en werd het een buitenmuseum. Grappige is dat de voormalige directeur Erik Schilp, van het buitenmuseum uit Enkhuizen heeft meegewerkt aan het neerzetten van het openlucht museum en het meedenken hoe dit succesvol te maken, zodat ze hun eigen broek op kunnen houden. In het fort vind je nu o.a. een kruitmagazijn, een cellenhuis (er zitten nog plaatjes van blonde vrouwen uit o.a. de Libelle op de muren geplakt), een oude blikslagerij, een ambacht die inmiddels is uitgestorven in Suriname, een lichtschip en een echte Djogoboom!

Marienburg was ooit het hartje van Commewijne

In Marienburg staan de restanten van de oude suikerfabriek Marienburg, een suiker fabriek en plantage uit 1882. Ze produceerden o.a. suikerriet, Marienburger rum van maar liefst 90% en alcohol. In het verleden werkte hier veel Javaanse en Hindoestaanse contractarbeiders en door slechte betalingen is er zelfs een opstand geweest in 1902, waarbij de directeur het leven heeft gelaten. Marienburg was een klein dorp op zich, met een eigen hospitaal, bedrijfswinkel, directeurswoning, laboratorium en nog veel meer. Ze hadden er als eerste van Suriname een trein en verlichting. Helaas moest de fabriek sluiten in 1986 vanwege tegenvallende omzet, door dalende marktprijzen. Nu is er alleen nog een bouwval over. De machines en het skelet van de fabriek worden overwoekerd door planten.

Terwijl wij nog wat eten bij de Javaanse Warung worden we bezocht door de heer Soekardi, hij is in 1934 geboren op Marienburg. Zijn ouders waren contractarbeiders, en hij heeft 40 jaar gewerkt bij de technische dienst van de fabriek. Hij geeft nu nog rondleidingen en verteld met veel passie over de fabriek. Dit ondersteunt hij met een schrift vol oude foto’s en tekeningen. Hij zou er graag een boek van maken en is nog op zoek naar iemand die hem daarbij kan helpen (Bel +597 8519239).

Leuk detail: in de oorlog had men geen geld en fungeerde bierkroondoppen als betaalmiddel.

Eeindelijk een bord langs de weg!

Plantage Peterpot en Fort Nieuw Amsterdam stonden vandaag op de agenda. Maar eerst moesten we nog even de Wijdenbosch brug van 6% over de Suriname rivier passeren….  Dus goede afslag bij de rotonde. Na de brug meteen de eerste weg rechts… Dat laatste is niet meteen gelukt.  Maar we vonden daardoor wel de Tomahawk, een winkel voor outdoor artikelen. We hebben daar een klamboe en twee messen gekocht die we bij de mast en het stuurwiel hangen zodat we bij noodgevallen meteen een lijn kunnen doorsnijden.

Toen weer terug naar de juiste afslag. In Suriname doen ze niet aan bewegwijzering.  De plaatselijke bevolking kent het wegennet kennelijk op hun duimpje, voor toeristen is het wat lastiger. Ons navigatiesysteem doet het hier helaas niet, voor de iPhone moet ik de juiste kaarten nog downloaden, dus we doen het meestal met de iPhone app Trail. Deze houdt de route bij die je volgt, zonder kaart in de achtergrond dus, maar je weet op deze manier wel de richting die je op moet. En dat is super handig hier, want alle straten lijken op elkaar!

Directeurswoning

Oude koffieloods

Plantage Peperpot bereik je via perfect onderhouden zandwegen. Het  is een voormalige koffieplantage in district Commewijne en een van de oudste plantages in Suriname. Op de plantage staat nog een oude directeurswoning die is gerestaureerd, een koffieloods uit ongeveer 1795, wat slavenhuisjes en een kampong. Van de plantage zelf is momenteel weinig terug te vinden. Eeuwen geleden was hier moeras. Ze hebben dus af en toe last van teveel water en hiervoor een kanalensysteem aangelegd met sluisjes die nog met de hand bediend worden en die direct in contact staan met de Suriname rivier. Een zo’n sluisje staat voor de directeurswoning.

Op een oude motor zag Ben een oude radiatorslang.

Na de plantage waren we onderweg naar Fort Nieuw Amsterdam en stonden we even op het veerplein bij Meerzorg toen er iets plofte onder de motorkap. Meteen de airco en motor uit en we sprongen uit de auto. Er kwam rook onder de motorkap vandaan en er liep koelwatervloeistof over de weg. Toen we de motorkap open deden bleek de radiatorslang geknapt.

Iets verderop was een tankstation en daarnaast zag Ben in het zand een oude motor staan. Op die motor zat een slang en deze heeft hij voor een paar SRD’s gekocht. Het hele plein kwam helpen bij het vastmaken van de nieuwe slang. Een politieagent kwam aanlopen met koelwatervloeistof. Weer een andere met een emmer water. En naamgenoot Beni had een vlijmscherp mes waarmee de slang op maat kon worden gesneden. Geweldig, er gebeurde wat op het plein!

Helaas wilde de motor nog niet starten, er was water op de verdeler gekomen en Ben wilde er zelf niet verder aan prutsen, bang dat het misschien niet goed zou gaan. Ondertussen hadden we de eigenaar van de auto gebeld en deze kwam aanrijden met een monteur. Ze hebben de verdeler los en droog gemaakt en daarna wilde de motor starten. Wij zijn achter de verhuurder aangereden. En langs de highway hebben ze er een nieuwe slang en nieuw koelwater ingestopt. We konden weer verder, maar het was inmiddels een halve dag later en we hadden geen tijd meer om naar het Fort te gaan. Wat in een goed vat zit…. No spang!

Het loket bij Consulaire zaken

Je hebt na aankomst in Suriname 30 dagen om je in te klaren… en dit is toch wel een hele onderneming. Vandaar dat we even gewacht hebben met inklaren tot we weer een beetje op orde waren. Op de Noonsite stond een verhaal over het inklaren, maar deze is vooral Amerikaans georiënteerd. Voor de Nederlanders gelden iets andere regels en de Nederlandse boten in de marina hebben het verhaal voor ons aangevuld. Voorbereid met plattegrond en huurauto weten we precies waar we heen moesten en wat we moesten doen.

de Vreemdelingenpolitie in Paramaribo, 3e deurtje rechts

De eerste stop was de Vreemdelingenpolitie aan de rand van Paramaribo. Hier moet je je melden met de hele crew, paspoorten en 3 crewlisten. Je moet helemaal links van het gebouw zijn. De eerste deur moet je overslaan, hier waren we met onze slippers, korte broek en blote oksels ook niet ingekomen!  De tweede deur voor wapenvergunningen moet je ook overslaan en de derde deur moet je hebben. Als je binnenkomt ga je in de drukke hal met loketten meteen links de gang in. Je komt dan in een kamertje met 3 bureaus en daar zitten de mensen van de Vreemdelingen politie.

Neem plaats en “ik luister naar uw wijze woorden” was de begroeting. Na uitleg  en check paspoorten krijg je op de crewlist een stempel met datum van binnenkomst. Door Ben’s verhalen over ‘buitenvrouwen’ was de beste man een beetje afgeleid en pakte hij per ongeluk de verkeerde stempel, de uitklaringsstempel. Dus stempel ‘vervallen’ er over heen en een nieuwe stempel voor binnenkomst er weer naast. En dat in een decor met op de achtergrond een koelkast met de tekst ‘kassi broko’, zo leuk die Surinaamse taal.

Bij Consulaire Zaken in het centrum van Paramaribo koop je met euro´s een toeristenkaart.

De tweede stop is consulaire zaken, in het centrum aan de Watermolenweg, tegenover de Surinaamse bank. Ze zijn normaal open van 8.00 uur – 14.00 uur. Hier kun je als Nederlander een toeristenkaart kopen. Deze kost 20 euro (een visum kost 40 euro).  Jullie lezen het goed, we moesten bij consulaire zaken betalen in euro’s!! Ze accepteren geen SRD’s (surinaamse dollars), pinpassen of creditcards. Als je geen euro’s hebt, heb je de pech dat je eerst SRD’s moet pinnen om deze dan weer bij een wisselkantoor om te zetten naar euro’s!

De eerste poging tot inklaren strandde afgelopen vrijdag bij de afdeling Consulaire zaken. Ze waren eerder dicht, omdat ze een nieuwjaarsfeest hadden en we moesten het maandag maar weer proberen. Ondertussen was de Sark afgelopen weekend ook binnen gelopen in de haven en samen hebben we maandag  alle stappen om in te klaren weer doorlopen.

De derde en laatste stap voor het inklaren is terug naar de Vreemdelingen politie (je hebt tot ’s avonds 21.00 uur de tijd) voor een stempel van binnenkomst in je paspoort. Deze krijg je pas als je kunt aantonen dat je betaald hebt voor je toeristenkaart. We mogen nu 30 dagen in Suriname blijven en zijn legaal in Suriname! Whoehee! We hoeven nu alleen nog bij het verlaten van Suriname weer naar de Vreemdelingenpolitie om uit te klaren. We krijgen dan weer een stempel met vertrekdatum in ons paspoort.

Het kost je normaal een dag, maar als je de tijd neemt krijg je een kijkje achter de (bureaucratische) schermen en ontmoet je de plaatselijke bevolking. Altijd leuk!

Er is op de marina helaas (nog) geen internet en we willen toch graag wat bankzaken regelen. Dit doen we liever niet via de openbare netwerken. Je hebt in Suriname 3 grote telefoonmaatschappijen;  Telesur, Digicel en Uniqa en  je vindt ze op elke hoek van de straat. Als je binnenkomt praten ze liever met elkaar of staren ze in het oneindige i.p.v. je te helpen. De dames van Digicel stonden ook niet echt te springen om ons een kaartje te verkopen… het internet op[ de iPhonewas was te traag hadden ze van andere klanten gehoord… Gelukkig hadden we via de andere zeilers gehoord dat we toch Digicel moesten hebben om te internetten. Deze heeft ook bereik in Waterland en Domburg.

Dus hebben we een simkaartje en een datakaartje gekocht geldig voor 14 dagen. Dit kaartje stop je dan in de iPhone en daarmee maak je een hotspot. Daarna kan je (via de iPhone) ook met de laptop of iPad op het internet. Het kaartje moest alleen nog even op maat geknipt worden en daar heeft Jorg, de buurman van de Barnstormer, ons even mee geholpen. Mooi he die techniek!

Ben heeft een Uniqa belkaartje gekocht. Hiermee kan hij naast bellen in Suriname ook goedkoop bellen naar Nederland. Toch wel fijn dat bepaalde connecties met Nederland in stand worden gehouden.

Warung Mit-Shiv

De marina ligt ongeveer een half uurtje rijden van Domburg en een uurtje rijden van Paramaribo. Er is verder niks in de buurt dus een autootje is wel handig. De Barnstormer heeft eerst een paar dagen in Domburg gelegen en is zo in aanraking gekomen met een lokale / particuliere autoverhuurder. Hij had goede ervaringen en voor 12,50 euro heb je al een Japans autootje. Wij moesten hem zelf komen ophalen, want de autoverhuurder heeft een baan als elecricien en kwam tussen de middag thuis om te eten.

KISS proof menu!!

De Barnstormer heeft ons bij de pinautomaat in Domburg afgezet en wij moesten ons tussen de middag melden op de 4^e weg in Domburg. We waren wat te vroeg sus zijn eerst wat gaan eten bij Warung Mit-Shiv. Ze hadden daar een echt ‘KISS-proof’ (Keep It Simple and Smart) menu: 9 gerechten en ook nog eens weergegeven met foto’s op de muur. Helemaal top! En lekker! Wij hebben Pitjel (gemengde groente) gegeten. Daarna zijn we weer terug gelopen naar de 4^e straat. De autoverhuurder was er nog niet maar zijn moeder uit Nickerie en de buurvrouw hebben ons tijdens het wachten onderhouden met  verhalen over alle vruchten uit de tuin. Ze hadden  olijven, kersen, roodborstjes (manya’s > mango’s)  en ze lieten ons ook van alles proeven. We kregen een zakje manya’s mee naar huis. Ondertussen kwam haar zoon en zijn wij nu tijdelijk in het bezit van een witte toyota Corolla.

Ben zijn favoriete brug onderweg naar Paramaribo

Dat rijden is wel ff wennen. Ze rijden hier om te beginnen link, een overblijfsel uit de tijd van Engelse kolonisatie. Het stuur zit rechts (dubbel wennen), de wegen zijn niet altijd even goed onderhouden en ze hebben veel verkeersdrempels. De lokale bevolking rijdt vaak midden op de weg en gaan pas op het laatste moment opzij, er rijden mensen op de fiets en in het donker is het dubbel oppassen want de fietsers en voetgangers hebben geen verlichting. Je rijdt gemiddeld niet harder dan 60 km per uur. Maar je hebt de tijd in Suriname!

De man met zijn vogelkooitje op de brug: “Jullie hebben wel een dik hart hoor”

Zo langzaam komt het besef wat we gedaan hebben; 1990 mijl gezeild, maar liefst  16 dagen op zee, niemand om ons heen, drie personen en 1 zeilboot. Wow! Een Surinamer die ons op de steiger kwam bezoeken verwoorde het heel mooi; “jullie hebben wel een heel dik hart dat je dit durft”. En dat gevoel werd nog eens onderstreept toen we de eerste wifi spot hadden gevonden en al jullie berichtjes konden lezen; “stoer, helden, trots”, om maar een paar woorden te herhalen. Geweldig om te lezen en goed om af & toe te beseffen dat wat wij meemaken toch wel heel bijzonder is. Wij ervaren het niet dagelijks zo omdat we alles stapje voor stapje doen en sinds Spanje omringd zijn door medezeilers die hetzelfde doen. Hoeveel mensen uit Nederland doen dit per jaar? 20, 30 boten? Geen idee, maar er waren 60 personen op de vertrekkers dag, dus het kan niet veel meer zijn. Tel daar nog de boten van  een aantal buurlanden bij op, dan kom je misschien op 80 boten die de Atlantische oceaan oversteken.  En wij waren daar een van!

Huisjes langs de kant van de weg

In de reisgids staat: “Suriname is een Zuid-Amerikaans land met een caribische uitstraling en Nederlands als voertaal”. Daar sluiten we ons helemaal bij aan. We zien qua uitstraling (land en de mensen) veel overeenkomsten met Statia en St. Maarten en wat we ons nooit gerealiseerd hadden is dat je in de winkels veel Nederlandse producten terug ziet. Zo ook in de boekenhandel, alle gerenommeerde tijdschriften liggen er! Het was heel apart toen we aankwamen varen duurde het heel lang voor we land zagen. Pas vier mijl uit de kust zagen we land. Achteraf is dat niet zo vreemd, want Suriname heeft geen hoogbouw! Er wonen maar 480.000 mensen en er is plaats zat.

Koloniale huizen in Paramaribo

Onderweg naar Paramaribo zie je dat de meeste wel een stukje grond hebben met daarop een huis, van hout, plaatijzer of soms zelfs beton. Overal hangt een hangmat onder de veranda en om huis staan veel vruchtbomen (manya’s dit is een soort mango, olijven, kokosnoten, papaya’s etc.).  In de stad zie je veel  koloniale huizen en de meeste kunnen (zacht uitgedrukt) wel een likkie verf gebruiken.

Tijdens het bezoek aan de binnenstad gisteren viel ons op dat we zoveel verschillende culturen zagen naast de Surinamers; Javanen, Chinezen, Hindoestanen, creolen (afstammelingen van de slaven), marrons (vroegere weggelopen slaven) en Brazilianen die op zoek waren/zijn naar goud. Het is een grote moksi (gemengde) cultuur bij elkaar. Dit komt vooral door het verleden. Nadat de slavernij was afgeschaft (1863) hadden ze goedkope werknemers nodig op de rijst-, cacao-, katoen-, koffie- en suikerplantages. De eerste contractarbeiders werden geronseld in Hongkong en India. Er werden mooie verhalen verteld en ze kregen een 5 jarig contract aangeboden en gezien de armoede in  eigen land klonk dit heel aantrekkelijk. Eenmaal in Suriname leken de werkomstandigheden en betaling slecht. De meeste stopte na 5 jaar en wilde terug, maar accepteerde een stukje grond bij de plantage i.p.v. een gratis terugreis. Zo zijn vele contract arbeiders in Suriname gebleven.

Huizen aan de Highway

Het mooie van deze mix van culturen is dat je ook veel verschillende soorten eethuisjes ziet. De Javanen hebben nu veel eethuisjes (warungs) met heerlijke bami, nasi en pitjel  gerechten.

De chinezen bezitten de meeste supermarkten. Toch wel bijzonder, want we zagen dit in Spanje en Statia ook al. Ben benieuwd of het ook voor de rest van de Carieb geldt en waarom zijn er geen andere bevolkingsgroepen die dit ook zijn gaan doen?

En je ziet het ook terug in het geloof. Ik ken geen land waar je een Moskee, synagoge en kerk naast elkaar ziet staan!